Algemeen

Financiële effecten van eerder genomen besluiten, verplichte aanpassingen van budgetten door maatregelen van het Rijk of de provincie en dergelijke.

Budgetaanvragen om bepaalde taken anders te kunnen doen of op dezelfde wijze uit te kunnen blijven voeren.

Middelen voor zaken die nog niet in de begroting zijn opgenomen, maar waarvan het voorstel is om dit te doen om de doelstellingen te behalen.

Reservering van middelen voor ontwikkelingen, die in de nabije toekomst op de raadsagenda komen en waarvoor, afhankelijk van de besluitvorming, extra budget noodzakelijk is.
Op deze manier kan er een inhoudelijke afweging plaatsvinden en is het ontbreken van budget niet bepalend.

Budgetoverhevelingen naar een ander taakveld en kleine technische aanpassingen.

De personeelslasten stijgen met ingang van 2021 als gevolg van CAO en pensioenpremie. De incidentele stijging van € 90.000 in 2021 is het gevolg van uw besluit om de salariskosten van de voormalige griffier als bovenformatief onder te brengen bij de ambtelijke organisatie. Verder zijn drie medewerkers van Stichting MEE Gelderse Poort in dienst getreden. Hiervoor is bestaand budget binnen het taakveld Wijkteams naar beneden bijgesteld. De extra salariskosten worden voor een bedrag van € 292.000 gedekt door het verlagen van dit budget. Zie 6.2 Wijkteams. Ook is een medewerker van onze gemeente via de provincie bij de regio gestationeerd. Hiervoor ontvangen we in 2021 een bedrag van € 97.000. Zie de wijziging bij de baten.

Op basis van de werkelijke opbrengsten in de afgelopen jaren kan de raming structureel met een bedrag van € 35.000 naar boven worden bijgesteld.
Bovendien zijn 204 woningen in 2019 opgeleverd, dit betekent met ingang van 2021 een structurele extra opbrengst van ongeveer € 70.000. Het gaat hierbij om de volgende woningen: Oosterweijden Maurik: 98 woningen
Voorstraat Lienden: 53 woningen
Hooghendijk Beusichem: 36 woningen
Scharenburg Zoelen: 17 woningen
De totale raming kan met € 105.000 worden bijgesteld.

De afgelopen jaren blijkt dat het budget van € 275.000 voor vervanging in verband met ziekte te laag is. Uit benchmarks met andere gemeenten blijkt ook dat 5% de norm is. Bij de kaderbrief besloot u het budget te verhogen naar 5% van de loonsom.

In 2020 heeft de regionale aanbesteding voor een nieuw vervoersysteem plaatsgevonden. Op basis van het nieuwe contract en de toename van het gebruik van het leerlingenvervoer in de afgelopen jaren moeten wij het budget verhogen.

Drie medewerkers van Stichting MEE Gelderse Poort zijn bij onze gemeente in dienst getreden. Hiervoor is bestaand budget binnen taakveld Wijkteams naar beneden bijgesteld.
De salariskosten van de medewerkers zijn verwerkt in onze salarisbudgetten. Zie ook de begrotingswijziging 0.4 Overhead - salarisstaat 2021.

Uit de bestuursrapportage 2020 blijkt dat de bijdrage aan de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) 2021 structureel met € 277.000 omhoog gaat. In de eerder vastgestelde begroting 2021 was dit € 301.000. Hiervan is € 100.000 meerwerk voor werkzaamheden die wij als gemeente extra door de ODR uit laten voeren. In 2021 onderzoeken hoe we dit anders vorm kunnen geven.
Overigens treedt de Omgevingswet per 2022 in werking. Mogelijk leidt dit nog tot andere werkzaamheden en dus een andere bijdrage aan de ODR.

De begrotingen van de gemeenschappelijke regelingen hebt u in de raadsvergadering van 23 juni 2020 vastgesteld. Voor de begroting van de GGD betekent dit een extra structurele last van in totaal € 104.123.

Wij stellen voor onze begroting aan te passen volgens de begroting Integraal Beheer Openbare Ruimte 2021 van de Avri.

In 2021 en de volgende jaren verwachten we extra bouwleges van de projecten Het Binnen, De Allarthof, Scharenhof en Oosterweijden. Bovendien hebben wij in de begroting 2020 in verband met de PAS-discussie voorzichtigheidshalve een lage opbrengst geraamd.
Daarnaast nemen de legesopbrengsten toe als gevolg van stijgende tarieven. Op basis van deze ontwikkelingen kunnen wij de verwachte opbrengsten € 148.000 hoger ramen.
Over de effecten van de invoering van de Omgevingswet is nog onzekerheid. Het zal de komende jaren duidelijk worden wat de gevolgen voor onze opbrengsten aan bouwleges zijn.

Eind 2020 leggen wij het woningbouwprogramma en het woonbeleid aan u ter besluitvorming voor. De komende jaren ligt de focus op meer bouwen voor onze inwoners om aan de vraag te kunnen voldoen. Hierdoor ontstaat een toename van het aantal projecten en bestemmingsplanprocedures. De toename van het aantal projecten is breed. Zowel initiatieven rond wonen, recreëren als duurzaamheidsprojecten (zonneparken en windenergie) worden ingediend of zien we op ons afkomen. Om deze ontwikkelingen, in ieder geval in 2021, goed te kunnen managen is extra ondersteuning noodzakelijk. Het gaat hierbij om functies als projectleider, projectjurist, beleidsmedewerker ruimte en ondersteuning. Alleen dan is het mogelijk om voortvarend projecten op te pakken en de komende jaren te voldoen aan de woningbehoefte. Wij stellen u voor hiervoor een budget van € 400.000 in 2021 beschikbaar te stellen.

Deze kosten brengen wij deels in rekening bij de projectontwikkelaars via een voorovereenkomst/anterieure overeenkomst. Zie ook de voorgestelde begrotingswijzing met de extra geraamde opbrengsten.
In de komende jaren krijgen we meer structurele inkomsten uit onroerende zaakbelasting, toeristenbelasting en leges.
Op grond van de nieuwe Nota Kostenverhaal, welke wij u voor behandeling in december voorleggen, wordt het mogelijk dat wij per (recreatie)woning/parkeerfonds een eenmalige bijdrage ontvangen.

Op basis van het vast te stellen woningbouwprogramma en het woonbeleid leggen wij de komende jaren de focus op meer bouwen voor onze inwoners om aan de vraag te kunnen voldoen. Voor deze projecten maken wij extra kosten. Zie de voorgestelde begrotingswijziging 8.1 Ruimtelijke ordening - ruimtelijke initiatieven.
Deze kosten brengen wij deels in rekening bij de projectontwikkelaars via een voorovereenkomst/anterieure overeenkomst. Vooralsnog gaan we uit van extra opbrengsten voor een bedrag van € 75.000 in 2021 en € 175.000 in 2022.

Daarnaast krijgen wij in de komende jaren meer structurele inkomsten uit onroerende zaakbelasting, toeristenbelasting en leges. Ook biedt de nieuwe Nota Kostenverhaal, welke wij u voor behandeling in december voorleggen, de mogelijkheid dat wij per (recreatie)woning/parkeerfonds een eenmalige bijdrage ontvangen. Deze extra opbrengsten kunnen wij nog niet kwantificeren en hebben wij nog niet financieel vertaald in deze begroting. Dit zal de komende begrotingen of tussentijds via de bestuursrapportages plaatsvinden.

Het nieuwe IHP is in voorbereiding. Wij bieden u dit voor de zomer 2021 ter bespreking aan. In de wetenschap dat er uit het IHP nieuwe lasten ontstaan, stellen wij u voor om vooruitlopend hierop al een stelpost in de begroting op te nemen van € 150.000 met ingang van 2023. Dit is het eerste jaar dat er daadwerkelijk kosten (kapitaallasten) kunnen ontstaan.

Vanwege de aanpak van taalachterstanden bij kinderen en laaggeletterdheid bij volwassenen is in 2021 een extra budget van € 80.000 nodig en structureel van € 109.000.
Voor het implementeren van het nieuwe model bibliotheekwerk en leesstimulering is in 2021 incidenteel een budget van maximaal € 70.000 nodig.

Gelet op de grondverkopen in de afgelopen maanden kan een deel van de reserve Bedrijventerrein Doejenburg II vrijvallen. Sinds juli 2020 hebben we bijna 1,5 ha verkocht en liggen er overeenkomsten klaar voor nog eens ruim 0,8 ha. Het gedeelte waar nog geen optie op rust is afgenomen van 3,5 ha naar 1,8 ha. De reserve kan op basis van de ontwikkelingen met een bedrag van bijna € 1,7 miljoen naar beneden bijgesteld worden.
Als we alleen kijken naar de kavels die zijn verkocht ten opzichte van juli, dan zijn vier kavels verkocht en/of in erfpacht uitgegeven. Hiervoor was in de reserve € 750.000 opgenomen. Dit bedrag kan vrijvallen.

Gelet op onze doelstelling een financieel solide gemeente te zijn met een structureel sluitende begroting zien wij ons genoodzaakt tot het maken van vervelende keuzes. Om het begrotingstekort terug te brengen stellen wij u voor voorlopig een tariefsverhoging door te voeren voor de onroerende zaakbelastingen van 10% met ingang van 2023. Dit levert onze gemeente een structureel bedrag op van ca. € 650.000.
De lasten voor een gemiddelde woning met een WOZ-waarde van € 275.000 nemen hierdoor per jaar toe met een bedrag van ca. € 40 met ingang van 2023.

Het is onze uitdaging om in de komende periode onze kosten te reduceren en onze inkomsten te verhogen. Op het gebied van een kostenreductie hebben wij gelet op de eerdere bezuinigingsrondes en de door een onafhankelijk bureau in 2019 uitgevoerde begrotingsscan geen hoge verwachtingen, maar wij gaan in 2021 onze budgetten opnieuw kritisch beoordelen op besparingsmogelijkheden. De verhoging van onze inkomsten biedt volgens ons meer mogelijkheden. Onder andere op basis van de in december te behandelen nota kostenverhaal en het verhogen van de kostendekkendheid van onze leges.
Het is onze ambitie de voorgestelde belastingverhoging (deels) terug te kunnen draaien.

Wij gaan altijd uiterst kritisch om met de vervanging wegens ziekte, desondanks is verhoging van het budget absoluut noodzakelijk. Bij de vaststelling van de kaderbrief bent u daarom akkoord gegaan met het verhogen van het budget voor vervanging bij ziekte.
Gelet op de financiële uitdaging zijn keuzes noodzakelijk en uiteraard moet onze organisatie daar ook een bijdrage aan leveren. Wij stellen daarom voor het bedrag gefaseerd in te voeren.
Dit betekent wel een risico, omdat de afgelopen jaren is gebleken dat de beoogde verhoging naar 5% absoluut noodzakelijk is. Dit percentage is bij veel gemeenten al gebruikelijk.

In het coalitieakkoord is € 450.000 beschikbaar gesteld voor de strategische opgaven. Hiervan is nog € 15.000 beschikbaar. Wij stellen u in het kader van het dekkingsplan voor dit budget vrij te laten vallen.

In verband met een wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is onze gemeente met ingang van 2021 verplicht een systeem van vroegsignalering in te richten. De geschatte uitvoeringskosten voor 2021 bedragen € 35.000. Deze kunnen ten laste worden gebracht van het preventiebudget.