1. Wonen, werk en recreatie

Omschrijving

Dit programma omvat de beleidsvelden wonen, bedrijvigheid, werkgelegenheid, recreatie en toerisme.

Wat willen we (hoofddoelstelling)?

Het zijn van een aantrekkelijke levendige gemeente om in te wonen, werken en recreëren.

Externe ontwikkelingen

	2020 2019 2018 2017 2017 2015 2013 2005 2004	2020
Gasloos wonen Het is de ambitie van het klimaatakkoord dat er in 2050 geen gebruik gemaakt wordt van fossiele energie. Dat geldt ook voor de energiebehoefte vanuit wonen (warmte, koken etc.). (Zie programma 2 - Wat doen we? Activiteit 2.3.1 Vaststellen warmtevisie). Huisvesting arbeidskrachten Er is steeds meer aandacht voor de gezonde en veilige huisvesting van buitenlandse arbeidskrachten. Daarbij neemt de roep om landelijke richtlijnen voor de huisvesting van buitenlandse arbeidskrachten toe. Stikstof De stikstofproblematiek zorgt voor een beperking van de ontwikkeling waardoor stikstofdepositie ontstaat. De urgentie om maatregelen te treffen om de stikstofdepositie te beperken en natuurherstel in te zetten is groot. Projecten, initiatieven en plannen kunnen, wanneer deze een negatief effect hebben op Natura2000 gebieden, pas doorgaan wanneer er compensatie is. Deze compensatie kan bereikt worden door maatregelen te treffen. De te nemen maatregelen hebben invloed op verschillende sectoren binnen onze gemeente. Bouwen in alle kernen In 2021 gaan we op basis van woningbouwprogramma en het woonbeleid (afhankelijk van de behoefte en keuzes van de gemeenteraad voor de komende jaren) in onze kernen bouwen. Ook op recreatief gebied zien we kansen om de bouw van recreatiewoningen een impuls te geven. Op het moment zijn er projecten in uitvoering die doorlopen in 2021. Het gaat om een groot aantal lopende projecten: Teisterband, Oosterweyden, Het Binnen, Landgoed Erichem, Allardhof, Kroonheuvel, Hooghendijck, De Boomgaard, Rehoboth en de recreatieve projecten. In totaal gaat het nu om omgeveer 300 woningen en 236 recreatiewoningen. Voor zover we kunnen inschatten is de verwachting dat we nog meer woningen mogen bouwen de komende jaren. De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen is een nieuwe wet die gelijk met de Omgevingswet in 2022 in werking treedt. Dit brengt een verandering in de werkwijze bij de ODR en onze gemeente in de vergunningverlening. Kwaliteitsborging voor het bouwen is het bewaken van de kwaliteit van ontwerp en uitvoering van het bouwplan, zodat het eindresultaat aan de voorschriften van het bouwbesluit voldoet. In het huidige stelsel toetst de gemeente bouwplannen vooraf en ziet toe op de uitvoering volgens de verleende vergunning. Onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen dragen partijen in de bouw zelf zorg voor het voldoen aan de voorschriften. Ze doen dat op basis van een instrument voor kwaliteitsborging, toegepast door een onafhankelijke kwaliteitsborger. In 2020 worden landelijk – vooruitlopend op de invoering van de Wkb in 2022 – proefprojecten met kwaliteitsborging gestart. De kans bestaat dat onze gemeente/ODR meer toezicht moet organiseren op de bouw en de omgevingsveiligheid.
Beleidskaders	Jaar vaststelling	Jaar evaluatie
Regionaal programma werklocaties 2020-2024 Verordening blijverslening gemeente Buren Bouwen voor behoefte 2017 Samen Dichtbij Nota Grondbeleid 2017 - 2020 Woonvisie 2014-2020 Bouwverordening gemeente Buren 2013 Exploitatieverordening gemeente Buren 2005 Welstandsnota 2004		2020

Risico's

Stikstof
De verscherping van de eisen over stikstofdepositie (de neerslag van stikstof op natuurgebieden) kunnen ertoe leiden dat ontwikkelingen in onze gemeente niet mogelijk zijn of worden beperkt.

Afhankelijkheid derde partijen
Voor het uitvoeren van ons woonbeleid zijn we onder andere afhankelijk van corporaties voor de bouw van huurwoningen en van ontwikkelende partijen voor de bouw van koopwoningen. Waar het gaat om wonen en zorg zijn we afhankelijk van de bereidheid van zorgpartijen om te investeren in voorzieningen in onze gemeente.

TaakveldenDit programma bestaat uit verschillende taakvelden. Om u inzicht te geven in de werkzaamheden die binnen dit programma vallen presenteren wij hierna de taakvelden op hoofdlijnen. Hierbij geven wij u inzicht in de mate van ambitie en invloed, de (wettelijke) taken op dit vakgebied en waar de kosten uit bestaan.

3.1 Economische ontwikkeling
Mate van ambitie	Veel ambitie
Mate van invloed	Veel invloed
Wat moeten wij (wettelijk) doen?	Een sterke lokale economie is van groot belang voor de gemeente Buren. We willen een sterk ondernemersklimaat: open staan voor nieuwe ideeën en (maatschappelijk) ondernemerschap. Daarom werken we voortdurend aan de ontwikkeling van de lokale economie en de werkgelegenheid.
Doen wij meer?	Ja, alle inzet voor economische ontwikkeling is meer dan wettelijk verplicht. We voeren uit wat er in de economische paragraaf van het Coalitieakkoord 2018 – 2022 staat.
Wat doen we?	We versterken de lokale economie en werkgelegenheid in de gemeente Buren, o.a. door de verkoop van bedrijfskavels op bedrijventerrein Doejenburg II. Bij de Herijking (2018/2020) van het Regionale Programma Bedrijfsterreinen maximaal inzetten om alsnog de 6 ha "on hold" (uit de verkoop is genomen) op Doejenburg II te mogen verkopen. Digitale infrastructuur: snel internet in het buitengebied. Structureel overleg tussen ondernemers, gemeenteraad en college van burgemeester en wethouders over de gezamenlijke economische agenda. Het creëren van een duidelijk en herkenbaar gemeentelijk contactpunt als visitekaartje van de gemeente. Ondernemers krijgen de ruimte om zelf te bepalen wanneer de winkel het beste open kan zijn om de klanten goed te bedienen. De regio Rivierenland heeft drie speerpunten van beleid: Economie & Logistiek, Agribusiness en Recreatie & Toerisme. Dat sluit aan bij de gemeentelijke visie op lokale economie. De werkzaamheden worden verricht door de medewerker economische zaken, in samenwerking met burgers, regio Rivierenland en diverse belangenorganisaties. De gemeente ondersteunt initiatieven in haar verbindende en faciliterende rol en in samenhang met de regionale ontwikkelingen. Het buitengebied ontwikkelt zich in snel tempo. Enerzijds is er sprake van schaalvergroting van bestaande bedrijven, anderzijds vermindert in snel tempo het aantal agrarische bedrijven. De ontwikkelingen in het buitengebied moeten blijvend worden gevolgd en de VAB-regeling hierop afgestemd.
Wat kost het?	We ondersteunen lokale economische initiatieven, dragen bij aan ondernemersverenigingen, het Business Event Buren en het Fruitpact. Sinds 2017 bestaat het Regionaal Investeringsfonds (RIF) waar we jaarlijks € 3,- per inwoner voor afdragen.
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastuctuur
Mate van ambitie	Weinig ambitie
Mate van invloed	Veel invloed
Wat moeten wij (wettelijk) doen?	Tot dit taakveld behoren activiteiten gericht op het scheppen van fysieke condities voor alle vormen van bedrijvigheid. Denk daarbij aan de ontwikkeling en het onderhoud van bedrijfslocaties zoals bedrijventerreinen en de ontwikkeling van bedrijfspanden en winkelgebieden. Gemeenten zijn niet verplicht om locaties te ontwikkelen voor bedrijven, maar doen dit vaak wel voor de stimulering van de economie en bedrijvigheid in de gemeente.
Doen wij meer?	Op dit moment heeft de gemeente Buren één bedrijventerrein in ontwikkeling. Dat is het bedrijventerrein Doejenburg II in Maurik. De gemeente spant zich in om circa zes hectare te verkopen in de periode tot en met 2020.
Wat doen we?	We promoten het bedrijventerrein en hebben contacten daarvoor binnen en buiten de gemeente.
Wat kost het?	Ambtelijke uren en maximaal € 40.000,- aan maatregelen om de verkoop te stimuleren.
3.4 Economische promotie
Mate van ambitie	Weinig ambitie
Mate van invloed	Veel invloed
Wat moeten wij (wettelijk) doen?	Een sterke lokale economie is van groot belang voor de gemeente Buren. We willen een sterk ondernemersklimaat: open staan voor nieuwe ideeën en (maatschappelijk) ondernemerschap. Daarom werken we voortdurend aan de ontwikkeling van de lokale economie en de werkgelegenheid.
Doen wij meer?	Alle inzet voor economische promotie is meer dan wettelijk verplicht.
Wat doen we?	Een belangrijk kader voor de werkzaamheden is de economische paragraaf uit het Coalitieakkoord 2018 – 2022: · De recreatieve ondernemers vinden een stevig fundament in het unieke monumentale en culturele erfgoed, het toerisme en de verblijfsrecreatie. · Versterking van het dagtoerisme in de stad Buren. · Ontwikkeling van de economische en recreatieve kracht van de gemeente Buren door verbinding te zoeken tussen recreatie, cultuur en natuur. · In de agrarische sector stimuleren we de verbredingsmogelijkheden, zgn. cross-overs.
Wat kost het?	De grootste uitgave is onze bijdrage aan het Regionaal Bureau Toerisme Rivierenland (RBT). Het RBT promoot (activiteiten binnen) de regio bij inwoners en bezoekers. Er zijn geen inkomsten voor dit taakveld.
8.1 Ruimtelijke Ordening
Mate van ambitie	Veel ambitie
Mate van invloed	Veel invloed
Wat moeten wij (wettelijk) doen?	Ruimtelijke ordening gaat over het ordenen van de openbare ruimte. We maken bijvoorbeeld plannen (bestemmingsplannen, structuurvisies) waarin we schrijven waar in de gemeente woningen gebouwd of bedrijven gevestigd mogen worden. Hiermee zorgen we ervoor dat we in de gemeente Buren prettig kunnen wonen, werken en recreëren. De gemeente moet zich daarbij houden aan wat er staat in de wet Ruimtelijke ordening.
Doen wij meer?	De gemeente doet niet meer dan wettelijk verplicht is. De gemeente heeft zelf bijvoorbeeld bijna geen woningbouwgrond in bezit. We laten het bouwen van woningen en bedrijven vooral over aan private ontwikkelaars. We noemen dat faciliterend grondbeleid; de gemeente heeft een ondersteunende rol.
Wat doen we?	Een van de belangrijkste taken is om (bestemmings)plannen te maken, en wijzigingen daarop bij te houden. Maar ruimtelijke ordening gaat ook over de aanleg van breedband en glasvezel of het beheren van gegevens voor de BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie).
Wat kost het?	Kosten die de gemeente maakt om bouwen mogelijk te maken, brengen we bij de ontwikkelaar in rekening. Denk hierbij aan kosten voor het opstellen van een bestemmingsplan, voorzieningen in de openbare ruimte en het aanleggen nutsvoorzieningen. Kosten die we maken in het algemeen belang, bijvoorbeeld structuurvisies en welstandsbeleid zijn voor rekening van de gemeente.
8.2 Grondexploitaties
Mate van ambitie	Veel ambitie
Mate van invloed	Veel invloed
Wat moeten wij (wettelijk) doen?	Wanneer de gemeente op eigen grond bijvoorbeeld een nieuwe woonwijk wil ontwikkelen, dan maken we daarvoor een grondexploitatie. Dat is een financiële begroting waarin we alles bijhouden wat er met het stuk grond gebeurt: - de aankoop ervan; - de kosten voor het bouw- en woonrijp maken ervan; - de inrichting van het openbaar gebied (bijv. wegen en groen); - en uiteindelijk de verkoop van de grond.
Doen wij meer?	De gemeente heeft een aantal ontwikkellocaties voor woningbouw die zij voor eigen rekening en risico ontwikkelt. De gemeente heeft Teisterbant in Kerk-Avezaath als mogelijke ontwikkellocatie in eigendom.
Wat doen we?	We maken een stedenbouwkundige opzet met bijbehorend woningbouwprogramma en ruimtelijke kwaliteitseisen. We leggen dit vast in een bestemmingsplan. De grondexploitatie betreft het bouw- en woonrijp maken. Tijdens de ontwikkeling houden we toezicht.
Wat kost het?	Het geld in dit taakveld gebruiken we bijvoorbeeld bij nieuwbouwplannen voor het maken van een stedenbouwkundig plan of de inrichting van de openbare ruimte.
8.3 Wonen en bouwen
Mate van ambitie	Veel ambitie
Mate van invloed	Veel invloed
Wat moeten wij (wettelijk) doen?	De gemeente moet zorgen voor voldoende huisvesting voor onze inwoners. Dat kan door samen met woningcorporaties te zorgen voor huurwoningen of door te zorgen voor voldoende koopwoningen of bouwgrond. Het woonbeleid wordt afgestemd met de regiogemeenten, de provincie, corporaties en huurdersverenigingen. De gemeente kan zelf nieuwbouwprojecten ontwikkelen, maar kan dat ook laten doen door bedrijven. In dat laatste geval is de rol van de gemeente om vergunningen te verlenen en de regels voor bouwen te handhaven. Vergunningverlening en handhaving wordt namens de gemeente uitgevoerd door de Omgevingsdienst Rivierenland
Doen wij meer?	We doen niet meer dan wettelijk verplicht is.
Wat doen we?	We zorgen ervoor dat inwoners prettig kunnen wonen in de gemeente Buren. In een bestemmingsplan schrijven we welke ontwikkeling waar in de gemeente mag plaatsvinden. We betrekken woningbouwcorporaties actief bij het realiseren van beleidsdoelen voor wonen. We maken met corporaties en huurdersverenigingen prestatieafspraken. Het woonbeleid stemmen we af met de regiogemeenten. We zorgen voor nieuwbouwprojecten die aansluiten op de behoefte van (nieuwe) inwoners. Ook onderzoeken we mogelijkheden om de bestaande woningvoorraad bij de vraag aan te laten sluiten. Het verlenen van vergunningen en handhaving hebben we uitbesteed aan de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) in Tiel. De ODR voert haar taken uit op basis van een dienstverleningsovereenkomst. Daarmee is de gemeente – samen met de andere gemeenten in Rivierenland – eigenaar van de ODR. Jaarlijks bepalen we de handhavingsprioriteiten en stellen we het werkprogramma van de ODR vast. We zorgen voor up to date registratie van adressen en gebouwen in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG).
Wat kost het?	De gemeenten in Rivierenland betalen de ODR voor het verstrekken van vergunningen en handhaving van bouwtaken. Verder zijn er met name personele kosten voor de regie op de ODR, het bijhouden van de registratie van adressen en gebouwen en beleidsontwikkeling op het gebied van Wonen.